Podstawy finansów

(1) Wymagania wstępne:

Wiedza z zakresu ekonomii.

(2) Treści kształcenia:

(godziny: studia stacjonarne/studia niestacjonarne):

1. Wprowadzenie do finansów: pojęcie, podział, funkcje i zakres finansów; przedmiotowa i podmiotowa klasyfikacja zjawisk finansowych. Rola finansów i polityki finansowej w tworzeniu, wymianie oraz podziale produktu społecznego

2. System finansowy: istota, charakterystyka i elementy składowe

3. System bankowy: struktura systemu bankowego w Polsce, funkcje i zadania NBP, instrumenty oddziaływania NBP na rynek pieniężny, rodzaje i funkcje pieniądza, kreacja pieniądza

4. Banki komercyjne: rodzaje i funkcje, operacje bankowe aktywne, pasywne i pośredniczące; ryzyko bankowe, zabezpieczenie transakcji bankowych, rola Bankowego Funduszu Gwarancyjnego

5. Finanse ubezpieczeń społecznych i gospodarczych: podstawowe zasady działalności ubezpieczeniowej, klasyfikacja ubezpieczeń; ubezpieczenia społeczne i zdrowotne; system emerytalno-rentowy w Polsce; ubezpieczenia majątkowe i osobowe; gospodarka finansowa zakładów ubezpieczeń

6. Fundusze inwestycyjne, bankowość inwestycyjna, fundusze emerytalne – istota, klasyfikacja, charakterystyka. Fundusze venture capital i private equity i ich rola w finansowaniu innowacji

7. Rynek pieniężny i kapitałowy: cechy, funkcje, struktura, instrumenty. Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie SA

8. Finanse przedsiębiorstw: klasyfikacja i formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw, majątek, kapitały własne i obce, wyniki finansowe oraz przepływy środków finansowych w przedsiębiorstwie

9. Strategie finansowania działalności gospodarczej: źródła finansowania wewnętrzne i zewnętrzne, własne i obce; niekonwencjonalne źródła finansowania działalności gospodarczej; pomoc publiczna

10. Finanse publiczne: ogniwa publicznego systemu finansowego; struktura sektora finansów publicznych; dochody i wydatki publiczne. Podatek – istota, funkcje, elementy konstrukcji oraz klasyfikacja podatku. Charakterystyka systemu podatkowego w Polsce

11. Pojęcie i funkcje budżetu państwa, zasady budżetowe, budżet i jego oddziaływanie na gospodarkę; opracowywanie, uchwalanie, wykonywanie i kontrola budżetu państwa; przyczyny i skutki deficytu budżetowego; dług publiczny – pojęcie, rodzaje, zaciąganie oraz obsługa

12. Samorząd terytorialny: zadania, dochody i wydatki jednostek samorządu terytorialnego

13. Finanse Unii Europejskiej: budżet Unii Europejskiej, dochody i wydatki budżetu UE, rozliczenia Polski z Unii Europejską; Unia gospodarcza i walutowa

(3) Pomoce naukowe i metody dydaktyczne:

Metody podające: wykład informacyjny, wykład konwersatoryjny

Metody poszukujące: dyskusja problemowa, ćwiczeniowa, dyskusja okrągłego stołu, pokaz, casestudy, prezentacja, analiza, burza mózgów.

Literatura podstawowa:

Capiga M., Finanse banków, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2011;

Flejterski S., Elementy finansów i bankowości, CeDeWu, Warszawa 2007;

Ostaszewski J. (red.), Finanse, Difin, Warszawa 2010;

Zaleska M. (red.), Współczesna bankowość, Difin, Warszawa 2007;

Żyżyński J., Budżet i polityka podatkowa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009;

Literatura uzupełniająca:

Dębski W., Rynek finansowy i jego mechanizmy, wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 2007;

Jaworski W.L., Bankowość, Warszawa, Poltext, 2007;

Oręziak L., Finanse Unii Europejskiej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005;

Pietrzak B., Polański Z., Woźniak B., System finansowy w Polsce, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003;

Szczepański J., Szyszko L. (red.), Finanse przedsiębiorstwa, PWE, Warszawa 2007.

WIEDZA („Student zna i rozumie...”): podstawowe pojęcia, funkcje, zakres i kategorie finansów oraz elementów kształtujących system finansowy (Z_W01); mechanizmy funkcjonowania podmiotów sektora prywatnego i publicznego (przedsiębiorstw, instytucji sektora finansów publicznych i instytucji międzynarodowych) oraz relacje między nimi (Z_W03);

Student zna podział i zasady funkcjonowania rynków finansowych, rodzaje i funkcje instytucji finansowych oraz rodzaje i cechy instrumentów finansowych. Ma wiedzę dotyczącą systemu bankowego w Polsce (struktura bankowości, funkcje Narodowego Banku Polskiego, instrumenty kształtowania polityki pieniężnej, działalność banków komercyjnych) (Z_W02; Z_W06); system budżetowy i finansów państwa (zadania publiczne i społeczne, systematykę i strukturę dochodów i wydatków budżetowych, problem deficytu i długu publicznego, system podatkowy) (Z_W06); źródła finansowania działalności gospodarczej oraz podstawy analizy finansowej przedsiębiorstw (Z_W16);

UMIEJĘTNOŚCI („Student potrafi…”): systematyzować zjawiska i procesy zachodzące w obszarze finansów oraz wyjaśnić mechanizmy ich powstawania (Z_U01); objaśnić zasady funkcjonowania podmiotów gospodarczych oraz ocenić wpływ otoczenia gospodarczo-prawnego na ich sytuację ekonomiczno-finansową (Z_U06);

zastosować wskaźniki ekonomiczne i finansowe do oceny kondycji finansowej podmiotów gospodarczych (Z_U09); ocenić wpływ polityki finansowej państwa (np. politykę podatkową, politykę stopy procentowej, politykę pieniężną) na sytuację finansów publicznych oraz podmiotów gospodarczych (Z_U14);

KOMPETENCJE (Student jest gotów do…”): wykazywania inicjatywy i samodzielności w komunikowaniu się z otoczeniem finansowym oraz podejmowania aktywności związanej z różnymi dziedzinami finansów, podejmowania aktywności działania w sposób przedsiębiorczy (Z_K01); Student ma świadomość oddziaływania systemu finansowego na poszczególne podmioty gospodarcze oraz wypowiada sądy w kwestiach ekonomicznych (Z_K02).

Formy weryfikacji poszczególnych kategorii efektów przedmiotowych:

WIEDZA - (praca pisemna z poleceniami opisowymi i zadaniami - realizowane efekty: (Z_W01; Z_W02; Z_W03; Z_W06; Z_W16);

UMIEJĘTNOŚCI (wykonanie określonych zadań podczas ćwiczeń - aktywność, praca pisemna – realizowane efekty: (Z_U01; Z_U06; Z_U09; Z_U14);

KOMPETENCJE SPOŁECZNE (obserwacja pracy studenta w trakcie semestru, ocena postawy w trakcie zajęć, ocena aktywności w trakcie zajęć) – realizowane efekty: (Z_K01; Z_K02).

Ocena z przedmiotu jest średnią ważoną, tj. OCENA = c1∙0,2+c2∙0,8;

gdzie:

c1 – ocena pracy własnej studenta (aktywność na zajęciach, prace domowe),

c2 – ocena pracy pisemnej na koniec semestru (polecenia opisowe i zadania)

Ocena ze sprawdzianu pisemnego ustalana jest według skali:

Poniżej 55.00 % - ocena 2

55.00 % i więcej - ocena 3

60.00 % i więcej - ocena 3,5

70.00 % i więcej - ocena 4

80.00 % i więcej - ocena 4,5

90.00 % i więcej - ocena 5

Ocena niedostateczna ze sprawdzianu pisemnego oznacza brak zaliczenia.

ocena z przedmiotu ustalana na podstawie następującej skali:

4,75-5,0 - ocena - bardzo dobry (5)

4,5-4,74 - ocena - dobry plus (4,5)

4,0-4,49 - ocena - dobry (4)

3,5-3,99 - ocena - dostateczny plus (3,5)

3,0-3,49 - ocena - dostateczny (3)

0-2,99 - ocena - niedostateczny (2)