Społeczno-kulturowe koncepcje dziecka i dzieciństwa

(1)Wymagania wstępne i dodatkowe

Ukończony kurs przedmiotowy kształcenia akademickiego z zakresy przedmiotów: Historia wychowania; Pojęcia i systemy pedagogiczne; Teoretyczne podstawy wychowania.Treści kształcenia

(2)Ćwiczenia:

1.Naturalistyczna koncepcja dziecka i dzieciństwa

2.Personalistyczna koncepcja dziecka i dzieciństwa

3.Psychoanalityczna koncepcja dziecka i dzieciństwa

4.Duchowo-fenomenologiczna koncepcja dziecka i dzieciństwa

5.Humanistyczna koncepcja dziecka i dzieciństwa

6.Psychologiczno-funkcjonalna koncepcja dziecka i dzieciństwa

7.Materialistyczna koncepcja dziecka i dzieciństwa

8.Instrumentalno-behavioralna koncepcja dziecka i dzieciństwa

9.Emancypacyjna koncepcja dziecka i dzieciństwa

10.Tradycyjna (pedagogiczna) koncepcja dziecka i dzieciństwa

11.Antypedagogiczno-nihilistyczna koncepcja dziecka i dzieciństwa

12.Współczesne przemiany w rozumieniu dziecka i dzieciństwa. Metody dydaktyczne i pomoce naukowe

(3)Metody: wykład akademicki, dyskusja, praca z książką. Środki: tekst źródłowy, film dydaktyczny

Podstawowa:

Jarosz Ewa, Dziecko i dzieciństwo – pejzaż współczesny. Rzecz o badaniach nad dzieckiem, „Pedagogika Społeczna” 2017, nr 2(64), s. 57-81.

Kelm Albin, Podmiotowość dziecka w świetle poglądów i doświadczeń Janusza Korczaka, [w:] Ireneusz Jan Pyrzyk (red.), Korczak – człowiek, badacz, pedagog i wychowawca, Włocławek 2003, s. 109-112.

Krzywosz-Rynkiewicz Beata, Zanikanie dzieciństwa w ponowoczesności i jego konsekwencje edukacyjne. Rozważania wokół koncepcji A. Avirama, „Kultura i Edukacja” 2011, nr 4(83), s. 208-218.

Łopatka Adam, Konwencja praw dziecka w Polsce, [w:] Jadwiga Bińczycka, Prawa dziecka. Deklaracje i rzeczywistość, Kraków 1999, s. 17-33.

Róg Anna, Badora Sylwia, Aktualność idei praw dziecka w pedagogice Janusza Korczaka, [w:] Ireneusz Jan Pyrzyk (red.), Korczak – człowiek, badacz, pedagog i wychowawca, Włocławek 2003, s. 113-119.

Śliwerski Bogusław, Emancypacja dzieci antypedagogicznym wyzwaniem dla dorosłych, [w:] Jadwiga Bińczycka, Prawa dziecka. Deklaracje i rzeczywistość, Kraków 1999, s. 87-99.

Uzupełniająca:

Barczyk Piotr Paweł, O podmiotowości. Historyczna zmienność refleksji i praktyki edukacyjnej, Bytom 2001.

Wójcik Mirosław, Soma i psyche – natura ludzka w refleksji filozoficznej, teologicznej i pedagogicznej, [w:] Elżbieta Górnikowska - Zwolak, Mirosław Wójcik (red.), Soma i psyche w edukacji dojrzałych wiekiem kobiet i mężczyzn, Mysłowice 2011, 51-63.

WIEDZA

(„Student zna i rozumie...”)

1 podstawy filozofii wychowania i aksjologii pedagogicznej oraz potrafi je odnieść do osobowego, integralnego rozwoju dziecka lub ucznia w wieku przedszkolnym i w młodszym wieku szkolnym; PED2_W01

2 klasyczne i współczesne teorie rozwoju dziecka z szczególnym uwzględnieniem jego wczesnych etapów życia i edukacji, oraz ich wartości aplikacyjne, a także potrafi je krytycznie oceniać i twórczo z nich korzystać; PED2_W05 PED2_W09

3 współczesne interdyscyplinarne badania nad dzieciństwem (Childhood Studies) dotyczące zagadnienia dobrostanu dziecka z szczególnym uwzględnieniem wieku przedszkolnego i młodszego wieku szkolnego; PED2_W06

4 prawa dziecka ze względu na jego specyficzne cechy psychosomatyczne i sposoby ich egzekwowania oraz propagowania w środowisku zarówno przedszkolnym oraz szkolnym, jak i pozaprzedszkolnym oraz pozaszkolnym; PED2_W11

UMIEJĘTNOŚCI

(„Student potrafi…”)

1 rozpoznawać potrzeby, możliwości i uzdolnienia dzieci lub uczniów oraz projektować i prowadzić działania pedagogiczne, a także planować, realizować i oceniać spersonalizowane programy kształcenia i wychowania w odniesieniu do możliwości i warunków rozwojowych małego dziecka w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym; PED2_U02

2 efektywnie pracować w środowiskach zróżnicowanych pod względem kulturowym oraz z dziećmi z doświadczeniem migracyjnym, w tym z dziećmi, dla których język polski jest drugim językiem, wykorzystując kompetencje międzykulturowe i glottodydaktyczne warunkujące rozwój dziecka; PED2_U11 PED2_U18

3 skutecznie wykorzystywać w pracy z dzieckiem lub uczniem informacje uzyskane na jego temat od specjalistów, w tym psychologa, logopedy, pedagoga, lekarza, i rodziców lub opiekunów dziecka lub ucznia, także te dotyczące jego specyficznych warunków rozwojowych o charakterze psychosomatycznym i środowiskowo-kulturowym; PED2_U19

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

(„Student jest gotów do…”)

1 posługiwania się uniwersalnymi zasadami i normami etycznymi w działalności zawodowej, kierując się szacunkiem dla każdego dziecka bez względu na jego warunki i konsekwencje rozwojowe; PED2_K06

2 rozpoznawania specyfiki środowiska lokalnego i regionalnego oraz ich wpływu na funkcjonowanie rozwój dzieci lub uczniów, a także podejmowania współpracy na rzecz dobra dzieci lub uczniów i tych środowisk warunkujących dorastanie dziecka do norm i zachowań społecznych; PED2_K11 PED2_K12

3 porozumiewania się z osobami pochodzącymi z różnych środowisk i o różnej kondycji emocjonalnej, dialogowego rozwiązywania konfliktów oraz tworzenia dobrej atmosfery dla komunikacji w grupie przedszkolnej i klasie szkolnej oraz poza nimi uwzględniając różnice rozwojowe dzieci oraz ich różne uwarunkowania środowiskowe; PED2_K03 PED2_K04

Weryfikacja efektów kształcenia w sytuacji prowadzenia kształcenia w bezpośrednim kontakcie ze studentami (w siedzibie Uczelni) oraz wykorzystywanych metod weryfikacji efektów w sytuacji prowadzenia kształcenia w formule zdalnej bądź komplementarnej (z wykorzystaniem narzędzi do komunikacji elektronicznej).

Zaliczenie ćwiczeń obejmuje: PED2_K06; PED2_K03; PED2_K04; PED2_W01; PED2_W05; PED2_06; PED2_W09; PED2_W11; PED2_U19; PED2_K11; PED2_K12; PED2_U02; PED2_U11; PED2_U18

-aktywna obecność studenta na ćwiczeniach (przygotowanie i udział w dyskusji nad współczesnymi problemami edukacji z perspektywy postrzegania i rozumienia dziecka oraz jego potrzeb edukacyjnych) PED2_K06; PED2_K03; PED2_K04

-odpowiedź ustna z treści realizowanych ćwiczeń PED2_W01; PED2_W05; PED2_06; PED2_W09; PED2_W11; PED2_U19; PED2_K11; PED2_K12

-przygotowanie pracy pisemnej w formie leksykonu zawierającego charakterystyki społeczno-kulturowych koncepcji dziecka i dzieciństwa ze wskazaniem dla współczesnych potrzeb w zakresie kształcenia dzieci przedszkolnych i uczniów w młodszym wieku szkolnym. PED2_U02; PED2_U11; PED2_U18

Ocena z ćwiczeń uzyskiwana jest jako średnia arytmetyczna dwóch składników: odpowiedzi ustnej 0,50; pracy pisemnej 0,50.

Skala ocen:

bardzo dobry (5)

dobry plus (4,5)

dobry (4)

dostateczny plus (3,5)

dostateczny (3)

niedostateczny (2)

Ocena ustalana jest na podstawie następującej skali:

Poniżej 55.00 % - ocena 2

55.00 % i więcej - ocena 3

60.00 % i więcej - ocena 3,5

70.00 % i więcej - ocena 4

80.00 % i więcej - ocena 4,5

90.00 % i więcej - ocena 5