Klasyczna i współczesna literatura dziecięca

Przedmiot ma na celu zapoznanie studentów z zagadnieniami dotyczącymi kształcenia literackiego w pedagogice wczesnoszkolnej, przedstawicielami klasycznej i współczesnej literatury dziecięcej oraz z rozwiązaniami metodycznymi w zakresie kształcenia literackiego dziecka.

1. Literatura dziecięca a dzieciństwo. Znaczenie literatury w rozwoju dziecka z perspektywy różnych dyscyplin naukowych.

2. Utwór dla dzieci jako komunikat literacki. Dziecko jako odbiorca literatury. Antynomie wczesnoszkolnej komunikacji literackiej.

3. Kompozycja i struktura utworu. Kryteria oceny i analizy tekstu literackiego. Środki stylistyczne.

4. Oswajanie dziecka ze sztuką słowa - świat realny i fikcja literacka, kompozycja wypowiedzi literackiej, inwencja językowa w literaturze dziecięcej, muzyka w utworze literackim, relacje osobowe w utworze literackim, subiektywizm świata przedstawiony w literaturze – przykłady rozwiązań metodycznych w pedagogice przedszkolnej i wczesnoszkolnej.

5. Klasyczna i współczesna literatura dziecięca i jej przedstawiciele (XVII-XXI wiek).

6. Projektowanie scenariuszy zajęć z zastosowaniem przykładów literatury dziecięcej

Literatura podstawowa

Adamczykowa Z.: Literatura dla dzieci. Funkcje, kategorie, gatunki. Warszawa 2004.

Baluch Alicja : Książka jest światem : o literaturze dla dzieci małych oraz dla dzieci starszych i nastolatków. Kraków 2005

Frycie S. , Ziółkowska - Sobecka M.: Kształcenie literackie w okresie wczesnoszkolnym. Warszawa 1998.

Zabawa K.: Rozpoczęta opowieść. Polska literatura dziecięca po 1989 roku wobec kultury współczesnej, Kraków 2013.

Literatura uzupełniająca

Dyka F., Kida J.: Metodyczne opracowanie lektur dla uczniów klas początkowych. Rzeszów 2000. Kielar – Turska M., Dziecko jako odbiorca literatury. Warszawa 1992.

Papuzińska J.: Dziecięce spotkania z literaturą. Warszawa 2007.

WIEDZA

(„Student zna i rozumie...”)

1. przedmiot, cele i zadania przedmiotu klasyczna i współczesna literatura dziecięca, jej związek z procesami wychowywania i kształcenia w zakresie podstaw i metodyki edukacji polonistycznej

2. w stopniu pogłębionym pojęcia z zakresu teorii literatury, kultury oraz wiedzy o języku, a także klasyczną i współczesną literaturę dla dzieci ;

3. wiąże literaturę dziecięcą z obszarami zainteresowań (Childhood Studies)

4. wybrane, klasyczne i współczesne pozycje z zakresu literatury dziecięcej, rozumie potrzebę kształtowania wrażliwości estetycznej, emocjonalnej oraz poszanowania dla wartości wspólnego dziedzictwa kulturowego.

UMIEJĘTNOŚCI

(„Student potrafi…”)

1. funkcjonalnie posługiwać się pojęciami z zakresu teorii literatury, kultury oraz wiedzy o języku; poprawnie posługiwać się językiem polskim oraz wykazywać troskę o kulturę i etykę wypowiedzi własnej, dzieci lub uczniów;

2. dokonać analizy i interpretacji ( w tym głosowej tekstu) zróżnicowanych formalnie dzieł literackich oraz kulturowych;

3. prowadzić zajęcia z zakresu literatury dziecięcej; dobierać, tworzyć, testować i modyfikować materiały, środki oraz metody adekwatnie do celów wychowania i kształcenia;

KOMPETENCJE SPOŁECZNE

(„Student jest gotów do…”)

1. inicjowania działań pedagogicznych w środowisku społecznym, uczestniczenia w przygotowaniu projektów edukacyjnych lub/i społecznych dotyczących literatury dziecięcej

2. formowania właściwych zachowań i postaw dzieci lub uczniów, w tym wobec kultury i sztuki; kształtowania u dzieci wrażliwości na piękno żywego słowa

Metody: podające, poglądowe, eksponujące, praktyczne.

WIEDZA (prezentacje indywidualne z zakresu teorii literatury dziecięcej

UMIEJĘTNOŚCI (przygotowanie i prezentacja utworu literackiego - prezentacje indywidualne)

KOMPETENCJE SPOŁECZNE (ocena postawy i aktywności w trakcie zajęć)